قاعده‌ی جنگ و استثنای صلح

ضمیر ناآگاه امری سیاسی است  و بر روی دیوان روان‌کاوی تنها نه یک سوژه بلکه سوژه‌ای فرهنگی دراز می‌کشد، سوژه‌ای که هستی روانی‌اش با امر اجتماعی گره خورده است و پویشگری‌های سیمپتومش در خلأ رخ نمی‌دهند. بی‌سبب نیست که فروید روان‌کاوی را در زمره‌ی حکومت‌کردن و پرورش‌دادن که از دیرباز امر ناممکن برشمرده می‌شدند، آورده است.